قفل زبانه ای و هرآنچه که باید بدانید
قفل‌های زبانه‌دار روی سطح درب نصب می شوند. برای نصب قفل‌های زبانه‌ای، می توان آنها را روی سطح درب پیچ کرد. در مورد نحوه نصب قفل‌های زبانه‌دار در قسمت‌های بعدی مقاله بیشتر توضیح خواهیم داد. این قفل‌ها برای استفاده در درب‌های ورودی مناسب نیستند، اما به راحتی می‌توانید قفل‌های زبانه‌ای را روی درب‌های داخلی ساختمان‌ها پیدا کنید. اکثر قفل‌های زبانه‌ای در ابتدا از چدن ساخته می‌شدند. انواع جدید‌تر این قفل اغلب از آهن، برنج و نیکل ساخته می‌شوند.
قفل زبانه‌ای یا دارای یک زبانه کشویی است و یا از مکانیزم کلید برای باز و بسته شدن استفاده می‌کند.
قفل کشویی تحت فشار عمل می‌کند و با استفاده از فنر کشیده می‌شود. هنگام اعمال فشار، قفل کشویی جمع شده و هنگام آزاد شدن فشار، به جای خود بر می گردد. اکثر قفل‌های کشویی دارای دسته یا دستگیره هم هستند. در مقابل معمولا در قفل‌های کلید خور، از دستگیره استفاده نمی‌شود.
برای درگیر شدن و باز کردن قفل از کلید استفاده می‌شود. یکی از ویژگی‌های قفل‌های زبانه‌ای این است که کلید می‌تواند قفل را از هر دو طرف درب درگیر یا آزاد کند. قفل‌های کشویی و کلیدخور، اصلی‌ترین انواع قفل‌های زبانه‌دار هستند. در قفل‌های کشویی برای باز و بسته کردن قفل، تنها از یک زبانه استفاده می‌شود، در حالی که در قفل‌های کلیدخور از ترکیب زبانه و کلید برای باز و بسته کردن قفل استفاده می‌شود.
اگر قفل‌های زبانه‌دار را بر اساس شکل ظاهری آنها ارزیابی کنید، به این نتیجه خواهید رسید که اینگونه قفل‌ها با قفل‌های دیگر، بسیار متفاوت هستند. البته این برداشت شما به هیچ وجه اشتباه نیست. اکثر قفل‌های زبانه‌دار تنها با کلید مخصوص به خودشان کار می‌کنند و در صورت استفاده از کلید‌های دیگر، باز و بسته نخواهند شد.
کلیدی که متناسب با قفل زبانه‌دار شماست، به گونه‌ای طراحی شده که به راحتی از موانع و دندانه‌های استفاده شده در قفل عبور می کند. همانطور که مشخص است، مکانیسم این قفل‌ها با قفل‌های کامپیوتری که با چفت شدن پین ها روی خط برش کلید کار می‌کنند، بسیار متفاوت است.
نکات مهم هنگام استفاده از قفل زبانه‌ای
• قفل‌های زبانه‌ای روی سطح درب نصب می‌شوند. اکثر قفل‌های دیگر دارای یک بدنه قفل هستند که داخل درب قرار می‌گیرد.
• قفل‌های زبانه‌ای را می وان به راحتی به سطح درب پیچ کرد.
• بعد از نصب، کل بدنه قفل زبانه‌ای قابل مشاهده است.
• قفل‌های زبانه‌ای از یک زبانه کشویی و فنر و یا از کلید برای باز و بسته شدن استفاده می‌کنند.
• برخی از قفل‌های زبانه دار از هر دو مکانیزم برای باز و بسته شدن استفاده می‌کنند.
• بیشتر قفل‌های زبانه دار، دندانه دار هستند. این قفل‌ها دارای موانع و دندانه‌هایی در داخل قفل یا مسیر ورود کلید هستند که از دسترسی غیر مجاز جلوگیری می‌کنند.
تاریخچه مختصری از قفل‌های زبانه‌ای
قدیمی‌ترین مدل شناخته شده قفل‌های زبانه‌ای متعلق به سال 1830 در انگلستان است. اختراع این قفل ها به جیمز کارپنتر آهنگر نسبت داده می‌شود. جیمز کارپنتر حق ثبت اختراع اولین مدل قفل زبانه‌ای را در اختیار دارد. او نام ‘شماره 60’ را برای این نوع قفل‌ها انتخاب کرد.
هدف کارپنتر از اختراع این قفل‌ها، داشتن قفلی بود که نسبت به قفل‌های قدیمی و همچنین قفل‌های مغزی دار کارایی بهتری داشته باشد. جالب است بدانید که تاریخچه قفل‌های زبانه‌ای و قفل‌های مغزی دار به نوعی با هم گره خورده است.
جیمز کارپنتر در ابتدا به همراه شخصی به نام جان یانگ شروع به کار بر روی طرح‌های جدید و بهبود یافته قفل کرد. این دو نفر قرار بود حق ثبت اختراع قفل حاصله را با یکدیگر تقسیم کنند. اما در نهایت به جای اینکه کار به یک ثبت اختراع مشترک ختم شود، کارپنتر یک قفل زبانه‌ای با شکل عمودی را به ثبت رساند و یانگ هم در آخر اختراعی را ثبت کرد که به پایه و اساس قفل‌های مغزی امروزی تبدیل شد.
اگرچه جیمز کارپنتر مقدمات ساخت قفل‌های زبانه‌ای مدرن را بنا نهاد، اما این جان کارپنتر، پسر وی بود که بر نحوه ساخت و استفاده از قفل‌های زبانه دار تأثیرگذار بود. جان کارپنتر اصلاحاتی را روی طرح ثبت اختراع پدرش ایجاد کرد و توانست قفل زبانه داری تولید کند که می‌توانست در هر دو جهت استفاده شود.
قفل‌های زبانه‌ای بیش از 150 سال است که مورد استفاده قرار می‌گیرند و استفاده از آنها امروز هم ادامه دارد. قفل زبانه دار از زمان آغاز به کار آن در انگلستان تا ورود به مستعمرات اولیه آمریکا، توانسته است در طول زمان و ادوار مختلف، امتحان خود را به خوی پس بدهد. با این حال، استفاده از آنها دیگر مثل گذشته رواج ندارد و متداول نیست.
پیشرفت مکانیسم‌های قفل سازی منجر به ایجاد قفل‌های جدید و بهبود یافته‌ای شده است که قفل‌های زبانه‌ای از نظر امنیتی با آنها قابل مقایسه نیست. اگرچه قفل‌های زبانه‌ای دیگر از محبوبیت گذشته برخوردار نیستند، اما هنوز هم مورد استفاده قرار می‌گیرند.
نحوه استفاده از قفل‌های زبانه‌ای
قفل‌های زبانه دار مانند سال‌های گذشته رایج و معمول نیستند، اما هنوز هم در بعضی جاها از آنها استفاده می‌شود. باید در جای مناسب دنبال آنها بگردید. در گذشته از قفل‌های زبانه‌ای روی درب‌های خارجی و داخلی استفاده می‌شد. امروزه، آنها معمولاً روی درب‌های داخلی و درب‌های چوبی کم ضخامت که نمی‌توان درون آنها قفل‌های مغزی دار یا سایر انواع قفل‌ها را نصب کرد، پیدا می‌شوند.
برخی از قفل‌های زبانه دار قدیمی که روی درب‌های داخلی به کار رفته‌اند به خوبی حفظ و نگهداری شده‌اند اما این موارد بسیار اندک هستند. قفل‌های زبانه‌ای قدیمی‌تر را می‌توان در خانه‌های قدیمی در کشورهای مختلف جهان، اغلب در ایالات متحده و انگلستان یافت. البته نمونه‌های مدرن بسیاری وجود دارد که از طرح سنتی قفل زبانه دار استفاده می‌کنند. در ادامه به نحوه استفاده از این قفل‌ها می‌پردازیم.
1. قفل‌های زبانه‌ای برای درب‌های داخلی
معمولا از قفل‌های زبانه دار به عنوان مکانیزم قفل درب‌های داخلی استفاده می‌شود. قفل‌های زبانه ی به دلیل نقص‌های امنیتی برای استفاده در داخل خانه مناسب‌تر هستند. استفاده از قفل‌های کلیدخور در درب‌های خارجی مناسب‌تر است. زیرا این قفل‌ها قادر به تحمل نیروی بسیار بیشتری هستند. قفل‌های زبانه‌ای به اندازه نمونه‌های دیگر قفل مقاوم نیستند و با استفاده از نیروی کافی می توان از آنها عبور کرد.
درب‌های داخلی در معرض عواملی که درب‌های خارجی را تهدید می‌کنند، قرار ندارند. به همین دلیل، قفل‌های زبانه‌ای می‌تواند برای کسانی که به دنبال قفل مناسب برای درب‌های داخلی ساختمان خود هستند، گزینه مناسبی باشد. طراحی پیچیده و ساخت منحصر به فرد آنها همچنین آنها را به گزینه‌ای مناسب در میان صاحب‌خانه هایی که به طراحی آنها علاقه مند هستند تبدیل کرده است.
2. قفل‌های زبانه‌ای برای اهداف تزئینی
قفل زبانه‌ای یک قفل منحصر به فرد و جمع و جور است. قفل‌های زبانه‌ای زییا هستند و اغلب به عنوان قطعات تزئینی نصب شده و مورد استفاده قرار می‌گیرند. به زبان ساده‌تر، قفل‌های زبانه‌ای دارای یک زیبایی و جذابیت روستایی هستند. بسیاری از صاحب خانه‌ها تنها به دلیل نمای قفل‌های زبانه‌ای از آنها استفاده می‌کنند. قفل‌های زبانه‌ای قدیمی و آنتیک اغلب اوقات بازسازی شده و روی درب‌ها نصب می‌شوند تا به خانه جذابیت بیشتری بدهند. همچنین به جای بازیابی قفل‌های زبانه‌ای عتیقه، صاحب خانه‌ها می‌توانند نسخه‌های مدرن قفل زبانه‌ای را خریداری و استفاده کنند.
3. قفل‌های زبانه‌ای به عنوان قفل‌های اضافی
قفل‌های زبانه‌ای ایمن‌ترین نوع قفل‌های موجود نیستند، به همین دلیل اغلب از آنها به عنوان قفل درب خارجی استفاده نمی‌شود. اگر اتفاقاً مشاهده کردید که از یک قفل زبانه‌ای روی یک درب خارجی استفاده شده است، احتمالاً این قفل، یک قفل اضافی است. برخی از قفل‌های زبانه‌ای به همراه قفل‌های ایمن‌تر کلیدخور و مغزی‌دار، استفاده می‌شوند. استفاده از قفل کلیدی ضعف‌های ذاتی و ساختاری قفل زبانه‌ای را پوشش می‌دهد.
به عنوان یک قفل اضافی، قفل زبانه دار دو کاربرد دارد. در درجه اول به تقویت قفل اصلی کمک می‌کند. در درجه دوم، همانطور که قبلا به آن اشاره شد، استفاده از این قفل‌ها جذابیت خاصی به خانه شما می‌دهد. در حالت ایده‌آل قفل‌های درب خارجی باید بسیار قوی‌تر از قفل‌های داخلی باشند. به این دلیل که درب‌های خروجی معمولا بیشتر باز و بسته شده و اولین خط دفاعی شما در برابر سارقین هستند.
نحوه کار قفل زبانه‌ای نسبتاً ساده است، خصوصاً در مقایسه با قفل‌های دیگری که در بازار وجود دارد. قطعا توضیح دادن در مورد نحوه کارکرد قفل زبانه‌ای در مقایسه با قفل‌های هوشمند به زمان بسیار کمتری نیاز دارد. قسمت‌های اصلی یک قفل زبانه دار، بدنه قفل و نگهدارنده آن است. علاوه بر آن، در مورد صفحات اسکاچن و زبانه حریم خصوصی نیز توضیح داده خواهد شد.
1. بدنه قفل
بدنه قفل زبانه‌ای معمولاً از چدن ساخته می‌شده، اما در سال‌های اخیر از برنج و نیکل به عنوان جایگزین استفاده می‌شود. داخل خود بدنه قفل، زبانه جمع شده توسط فنر و توپی قفل قرار دارد. البته در ساخت برخی از انواع این قفل تنها از زبانه استفاده می‌شود و برای باز و بسته کردن آن از کلید استفاده نمی‌شود.
کلید اصلی قفل رینگ به صورت دو جهته طراحی شده است. این در واقع همان تغییری است که جان کارپنتر در طراحی اولیه پدرش ایجاد کرد. یک قفل زبانه‌ای دو جهته را می‌توان هم روی درب‌های راست بازشو نصب کرد و هم روی درب‌های چپ بازشو.
قفل‌های زبانه‌ای به طور سنتی مکانیسم‌های کلید‌دار دارند. با این حال، قفل‌های زبانه‌ای همیشه به همراه کلید استفاده نمی‌شوند. زبانه فنر دار با استفاده از یک دسته یا دستگیره کار می‌کند. یک میله باریک از درب عبور می‌کند تا دستگیره خارجی را به بدنه قفل متصل کند. کلیدی که با قفل زبانه‌ای استفاده می‌شود، باعث حرکت زبانه می‌شود.
زبانه توسط یک اهرم در جای خود نگه داشته می‌شود. هنگام بالا آمدن، اهرم بر روی بخشی از زبانه بسته شده و آن را در جای خود نگه می‌دارد. تنها در صورت پایین آمدن اهرم می‌توان زبانه را کنار زد و نقش کلید از اینجا شروع می‌شود.
هنگامی که از کلید مناسب استفاده می‌شود، اهرم به شکلی درگیر می‌شود که قسمت بالای آن بلند شده و قسمت تحتانی آن را پایین می‌رود و به زبانه اجازه به عقب رفتن می‌دهد. در اصل، کلید با اهرم در گیر شده و زبانه را به عقب و جلو می‌کشد.
2. نگهدارنده
نگهدارنده، قطعه همراه بدنه قفل زبانه‌ای است و وظیفه آن این است که پس از بسته شدن درب، زبانه را در جای خود نگه دارد. همانند بدنه قفل، آنها هم معمولاً از چدن ساخته می‌شوند.
قفل‌های زبانه‌ای مدرن از مواد کامپوزیتی ساخته شده‌اند که با گذشت زمان کارکردشان بهتر می‌شود. نگهدارنده مستقیماً بر روی چارچوب درب محکم می‌شود.
3. صفحات اسکاچن
صفحات اسکاچن معمولاً قطعات فلزی مسطحی هستند که برای محافظت بیشتر و همچنین افزودن کمی تزئین اطراف جای کلید نصب می‌شوند. برخی قفل‌های مدرن از صفحات اسکاچن استفاده نمی‌کنند. با این حال، به دلیل سبک طراحی قدیمی قفل زبانه دار، صفحات اسکاچن قسمت مهمی از قفل هستند. از آنها برای محافظت از دستگیره و مشخص کردن جای کلید استفاده می‌شود.
4. زبانه حریم خصوصی
همه قفل‌های زبانه‌ای، زبانه حریم خصوصی ندارند. اما این قسمت هنوز بخش مهمی از یک قفل زبانه دار است که لازم است به آن اشاره شود. زبانه حریم خصوصی امکان این را فراهم می‌کند که درب با استفاده از زبانه‌ای از داخل قفل شود. نکته منحصر به فرد در مورد زبانه حریم خصوصی این است که پس از درگیر شدن آن، نمی‌توان با استفاده از کلید از سمت مخالف درب را باز کرد، مگر اینکه قفل حریم خصوصی باز شود. البته وجود این امکان در شرایط اضطراری یک خطر است زیرا برای دسترسی به داخل اتاق معمولاً باز کردن آن آسان نخواهد بود.
5. ایجاد یک درب امنیتی جدید
ایجاد موانع مناسب می تواند تا حد زیادی جلوی اقدامات ناامن به ساختمان را بگیرد. نصب و برداشتن این موانع قابل نصب بروی درب خیلی آسان است و آسیبی به درب نخواهد زد. علاوه بر این، در برابر برخورد قفل، برداشتن و یا کپی کردن کلیدهایی که در اطراف هستند، آسیب‌پذیر نیست. برای درب های بالکن یا حیاط، از قفل کشویی برای حفاظت بیشتر استفاده کنید. همچنین برای درب ورودی منزل که اولین حریم امنیتی شماست، از بهترین کیفیت و جنس امنیتی استفاده کنید.
نصب قفل زبانه‌ای بسیار آسان است. تقریبا همه افراد می‌توانند این کار را خودشان به راحتی انجام دهند. با این حال، اگر احساس می‌کنید که قادر به انجام این کار نیستید، حتما با یک قفل ساز ماهر تماس بگیرید. لیست ابزارها و قطعات مورد نیاز برای نصب قفل زبانه‌ای:
• مداد
• پیچ و پیچ گوشتی
• دریل (با مته مناسب)
• بدنه قفل زبانه‌ای
• نگهدارنده قفل زبانه‌ای
• صفحات اسکاچن برای دستگیره درب و جای کلید
• دسته یا دستگیره درب
برای نصب قفل زبانه‌ای، مراحل زیر را دنبال کنید
1. نگهدارنده باید اولین قسمت قفل زبانه‌ای باشد که نصب می‌کنید. نگهدارنده قفل زبانه‌ای باید مستقیماً روی چارچوب درب نصب شود.
2. نگهدارنده را در ارتفاع مناسب قرار دهید.
• نگهدارنده قفل زبانه دار را روی چارچوب درب قرار دهید و با مداد محل سوراخ‌ها را با علامت مشخص کنید. (انجام این کار به شما کمک می‌کند تا نگهدارنده را به صورت کاملا دقیق نصب کنید.)
• پس از انجام این کار، از پیچ گوشتی برای پیچ کردن نگهدارنده استفاده کنید تا مستقیماً به چارچوب درب متصل شود.
3. پس از اینکه نگهدارنده در محل خود قرار گرفت، از آن برای تراز کردن موقعیت بدنه قفل استفاده کنید. (بدنه قفل در مجاورت نگهدارنده قرار خواهد گرفت.)
4. از آنجا که قفل‌های زبانه دار دو جهته هستند، قبل از شروع نصب بدنه قفل، دقت کنید تا زبانه در جهت مناسب قرار گرفته باشد.
5. اگر زبانه در جهت مناسب قرار ندارد، بدنه قفل را باز کرده و زبانه را برگردانید. زبانه به یک برجستگی کوچک که آن را در جای خود نگه می‌دارد متصل است.)
• زبانه را بردارید.
• آن را برگردانید.
• دوباره آن را به برجستگی وصل کنید.
• بدنه قفل زبانه‌ای را ببندید.
6. پس از اینکه بدنه قفل و نگهدارنده در یک راستا قرار گرفتند، موقعیت سوراخ‌های پیچ و دوک دستگیره و همچنین محل کلید را علامت گذاری کنید. (می‌توانید برای ایجاد علامت گذاری‌ها از مداد استفاده کنید).
7. سوراخ‌های دوک دستگیره و محل کلید را با استفاده از دریل ایجاد کنید.
8. پس از ایجاد سوراخ‌ها، می وانید بدنه قفل را به درب پیچ کنید.
9. در حالی که بدنه قفل به درستی پیچ شده است، دستگیره درب و دوک آن را وصل کنید.
• دستگیره درب را داخل بدنه قفل قرار داده و از سوراخ ایجاد شده به بیرون فشار دهید.
10. در قسمت خارجی درب، با استفاده از یک پیچ گوشتی صفحات اسکاچن را برای دستگیره درب و راه کلید نصب کنید.
11. قسمت خارجی دستگیره درب را به دوک وصل کنید و در صورت نیاز برای محکم کردن آن از پیچ استفاده کنید.
12. قفل زبانه‌ای خود را امتحان کنید تا مطمئن شوید که به درستی کار می‌کند.
همانطور که حتما تا کنون متوجه شده‌اید، قفل‌های زبانه‌ای از نظر امنیتی بهترین انتخاب نیستند. اگرچه برای کارکردن با آنها به یک کلید احتیاج دارید، اما این به معنای این نیست که قفل به خودی خود بسیار ایمن است. بیایید به برخی از نقاط ضعف قفل‌های زبانه‌ای نگاهی بیندازیم:
• با توجه به این نکته که کل بدنه قفل کاملا در معرض دید قرار دارد، قفل‌های زبانه‌ای در نهایت قادر به جلوگیری از ورود افراد نخواهند بود. یک سارق می‌تواند به راحتی و با استفاده از پیچ گوشتی قفل‌های زبانه دار را از روی درب باز کند. این یکی از دلایلی است که قفل‌های زبانه داری که در درب‌های خارجی و ورودی‌ها استفاده می‌شوند مورد تایید اکثر شرکت‌های بیمه نیست.
• قفل‌های زبانه‌ای در برابر ضربات مقاوم نیستند. درب‌هایی که روی آنها قفل زبانه دار نصب شده را می‌توان به راحتی با لگد باز کرد، و یا با استفاده از ترفندهای ساده قفل را باز کرد.
• قفل‌های دنده دار را می‌توان با استفاده از یک شاه کلید باز کرد و پیدا کردن یک شاه کلید کار چندان سختی نیست.
در صورت استفاده از قفل زبانه دار به همراه یک قفل اصلی ایمن‌تر، می‌توان بر این نقاط ضعف غلبه کرد. یک گزینه خوب برای استفاده به عنوان قفل اولیه در این سناریو، یک قفل با درجه یک ANSI است.
هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.